مسمومیت های شیمیایی و توصیه های اولیه

در زمان مواجه شدن با آن در نوزادان و کودکان

مسمومیت با مواد شیمیایی :

مسمومیت به وسیله مواد شیمایی و داروها از مشکلات جدی و رایج پزشکی است و سالانه منجر به کشته شدن هزاران نفر می شود. اکثر افرادی که به وسیله مواد شیمایی به شدت مسموم شده اند در صورت تشخیص و درمان فوری بهبودی می یابند اما متاسفانه مسمومیت در بعضی موارد منجر به آسیب های دائمی مغز ، کلیه و کبد و غیره می شود . مسمومیت درمنزل بطور معمول رایج و از نوع حاد می باشد.

مسمومیت های اتفاقی بیشتر به علت خوردن مواد سمی می باشد که در کودکان  شایعتر است . آسپرین ، استامینوفن ، نفت ، مواد شوینده ، تاید ، مواد وسموم دفع آفات و داروهای ضد افسردگی و اعصاب از مهمترین موادی هستند که باعث مسمومیت کودکان می شوند. بچه های کوچک بیشتر میل به خوردن مواد سمی مایع و بچه های بزرگتر رغبت به خوردن دارو ها دارند. در صورت بروز تشنج ، اغما ء نارسایی کلیه ها همیشه باید مسمومیت را در نظر داشت . وقتی که اختلال ها به صورت دل درد ، تب ، خونریزی ، افت فشارخون ، پرخونی و احتقان ریه و غیره باشد ممکن است تشخیص مسمومیت مشکل باشد . در مسمومیت های جنایی ماده سمی برای پزشک پوشیده است ولی در مسمومیت  اتفاقی اگر اعضاء خانواده با کادر پزشکی همکاری کنند می شود اطلاعاتی در مورد ماده مسموم کننده به دست آورد .

توصیه های مفید در زمان مسمومیت ها :

1-    تمام مواد سمی( شوینده ها ، تاید ، مواد سفید کننده ، مواد ضد عفونی کننده و غیره ) باید دور از دسترس کودکان کوچک و در مکان های حدالامکان در بسته  نگه داری شود. مواد شیمیایی  و داروهای خانگی باید در جای معینی که به وسیله برچسبی مشخص شده یاشد نگهداری شوند و قبل از مصرف هر نوع دارو باید برچسب روی آن را بدقت بررسی نموده بعد مصرف شود.

2-    هر چند برای تمام سموم پادزهر اختصاصی وجود ندارد و پزشک باید همیشه سعی در تشخیص سم کند اما بدون همکاری شما ممکن است درمان مناسب به تاخیر بیفتد بنابراین وجود قوطی خالی دارو ویا ظرف خالی سم در منزل ویا  محل بازی کودک می تواند نوع سم را مشخص کند لذا آوردن قوطی و یا ظرف و داروهای مورد مصرف در منزل می تواند به پزشک کمک کند.

3-    قبل از رسیدن کودک به پزشک می توانند در صورت هوشیاربودن کودک با ایجاد استفراغ معده او را از مواد سمی تخلیه کنید اما مواظب باشید که مواد استفراغ شده وارد ریه کودک نشود . بعد از رساندن کودک به مرکز درمانی ، پزشک معالج با شستشوی معده تا حدامکان بقیه سموم را از معده تخلیه خواهد کرد.

4-    در صورتی که کودک هوشیار نباشد ویا در حای تشنج باشد به خاطر خطر ورود مواد سمی موجود در معده به داخل ریه هها از ایجاد استفراغ جدا خودداری کنید.

5-    اگر کودک از فرا آورده های نفتی (شوینده ها ، تاید ، مواد سفید کننده ، مواد ضد عفونی کننده و غیره ) و یا مواد صیقل دهنده خورده باشد از ایجاد استفراغ در کودک جدا خودداری کنید . زیرا این باعث تحریک و آسیب ریه ها خواهد شد.

 از کتاب به کودک بیمار خود کمک کنیم

معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شیراز

مسمومیت با مواد شیمیایی – Chemical poisoning

مسمومیت با دارو- Drug Toxicity