داروهای گیاهی فرآوري شده در ايران
آفتوپلكس (ميرتول 10%)Aftoplex
شكل دارويي: قطره ml5
حاوي: روغن مورت
انديكاسيون‌ها: كنترل آفت و تبخال
مكانيسم اثر: به علت داشتن خواص ضد ميكروبي و ضد التهابي باعث قطع سوزش و كوتاه شدن دوره بيماري مي‌گردد.
راه مصرف و دوزاژ: در هر دو مورد آفت و تبخال، هر سه ساعت يك بار با پنبه به موضع ماليده و ماساژ داده شود و اين كار تا بهبودي كامل ضايعه ادامه يابد.
عوارض جانبي داروهای گیاهی : عارضه خاصي گزارش نشده. مصرف خوراكي آن در حدود درمان بدون عارضه مي‌باشد. مصرف دارو ابتدا باعث كمي سوزش در محل ضايعه مي‌شود كه متعاقباً باعث بي‌حسي موضعي مي‌گردد.
اكبر 2Akbar 2
شكل دارويي: پماد
حاوي: روغن بادام، روغن گردو، عصاره آويشن، روغن پسته، اسانس هل و . . .
انديكاسيون‌ها:
1- در دردهاي مفصلي حاصل از نقرص و آرتروز
2- برطرف كننده دردهاي عضلاني، روماتيسم مزمن و هرنيه ديسكال
3- ضداسپاسم و برطرف كننده دردهاي آرتريت روماتوئيد و دردهاي موضعي
4- معالج دردهاي ممتد و مداوم عضلاني و ضرب ديدگي
راه مصرف و دوزاژ: روزي دو بار در محل درد ماليده و كاملاً ماساژ داده شود.
نكات قابل توجه : پماد اكبر 2 داراي مواد ضدعفوني كننده و فاقد مواد آلرژي‌زا بوده و همچنين جهت برطرف نمودن عوارض حاصله و ترميم بافتهاي ضايعه ديده بكار مي‌رود.
آليكوم Alicom
شكل دارويي: Coated Tablet 260mg
انديكاسيون‌ها:
1- كاهش هيپرليپيدمي.
2- كاهش B.P.
3- فيبرينوليتيك.
4- كاهش قند خون.
مكانيسم اثر: 1- كاهش تري‌گليسريدها و كلسترول و كاهش LDL و افزايش HDL به سبب داشتن آليئين و آليسين كه به دي‌اليل دي‌سولفيد تجزيه شده و باعث وقفه در سنتز ليپيدها و افزايش دفع استرولهاي اسيدي و بازي مي‌شود.
2- افزايش فعاليت ليپازها و افزايش هيدروليز تري‌اسيل‌گلسيرول.
3- كاهش فشارخون سيستوليك و دياستوليك و در نتيجه پيشگيري و درمان بيماريهاي قلبي و آترواسكلروز.
راه مصرف و دوزاژ داروهای گیاهی : در بزرگسالان روزي 3 بار هر بار 1 قرص با كمي آب ميل شود.
كنتراانديكاسيون‌ها:
1- در مبتلايان به هيپوگليسمي.
2- در افرادي كه درمانهاي ضد انعقادي دريافت مي‌كنند ممكن است آثار دارو را افزايش دهد.
3- در دوران حاملگي و شيردهي.
4- در افرادي كه زخمهاي حاد دستگاه گوارشي دارند.
آليوم اس Allium-S
شكل دارويي: قرص mg500
حاوي: گياه سير
انديكاسيون‌ها:
1- پايين آورنده چربي خون، فشار خون و قند خون.
2- ضدتجمع پلاكتها و فيبرينوليتيك.
كنتراانديكاسيون: حساسيت به سير و كمي فشار خون (هايپوتنشن).
موارد احتياط داروهای گیاهی : در بيماران تحت كنترل وارفارين به علت تشديد فعاليت فيبرينوليتيك بايستي با دقت مصرف شود.
آلتادين Altadin
شكل دارويي: Tablet قرص
حاوي: Althaea officinalis (ختمي)، Mentha piperita.
انديكاسيون‌ها: ضد التهاب و نرم كننده مخاط گلو و دهان.
راه مصرف و دوزاژ: 6 قرص هر 2-1 ساعت مكيده شود.
آل‌تيب Altib
شكل دارويي: Powder 40gr
انديكاسيون‌ها:
1- برطرف كنندة طپش قلب و بي‌نظمي‌هاي ضربانات شديد قلب و دردهاي قلبي با منشاء عصبي.
2- رفع اضطرابهاي موقتي در بيماران مبتلا به ميگرن، هيستري، زنان يائسه.
3- رفع ترس شبانه اطفال.
4- رفع بي‌خوابي‌هاي با منشاء عصبي.
راه مصرف و دوزاژ داروهای گیاهی : روزي 2 بار (صبح و شب) هر بار يك قاشق غذا خوري از دارو را در يك فنجان آب جوش ريخته مدت نيم ساعت باقي مانده تا دم بكشد. سپس آنرا صاف نموده با كمي قند يا عسل ميل شود.
آنتومAnethum
شكل دارويي: قرص، گرانول gr100
حاوي: مجموعه‌اي از گياهان دارويي Fumaria (شاه‌تره)، Anethum(شويد) و Cichorium.
انديكاسيون‌ها:
1- هيپرليپيدمي، هيپرليپوپروتئينمي (بالا بودن ميزان كلسترول و تري‌گليسريد خون).
2- پيشگيري و درمان آرتريواسكلروز و عوارض عروق كرونر قلب.
3- كوليكهاي صفراوي.
4- نفخ امعاء و سكسكه.
راه مصرف و دوزاژ: روزي 3-2 بار و هر بار يك قاشق مرباخوري از گرانول را در يك ليوان ريخته و روي آن آب جوش ريخته پس از ده دقيقه ميل مي‌شود يا قرص آنتوم روزي سه بار هر بار 3-2 قرص با آب يا آبميوه.
موارد احتياط: ديابتي‌ها به علت شكر موجود در آنتوم.
نكات قابل توجه: آنتوم در اشخاص چاق قبل از غذا و افراد لاغر و با وزن متوسط بعد از غذا بايد ميل شود.
آنتي‌ديابتيك Anti-Diabetic
شكل دارويي: پودر در بسته‌هاي gr100
حاوي:
1- برگ توت سياه 20%Morus nigra
2- دانه شنبليله 60%Trigonella foenum –graecum
3- برگ زيتون 10%Olea europea
4- ريشه شيرين بيان 5%Glycyrrhiza glabra
5- پونه 5%Mentha pulegium
كه حاوي مواد موثره تريگونلين، كومارين، نيكوتينيك اسيد، د-اكسي نوجري مايسين و اولئوروپئين است.
انديكاسيون‌ها: ديابتي‌ها
مكانيسم اثر: د-اكسي نوجري مايسين موجود در برگ توت‌سياه وارد واكنشهاي آنزيمي شده و بجاي قند مورد مصرف آنزيمها قرار گرفته و آنها را غيرفعال مي‌كند و با ايجاد وقفه در عمل آنزيم گليكوزيداز مي‌تواند از شكسته شدن زنجيره قندها جلوگيري نمايند. اثرات پايين‌آورنده قند خون شنبليله به علت نيكوتينيك اسيد، كومارين و تريگونلين موجود در آن مي‌باشد.
راه مصرف و دوزار: روزي 2 بار هر بار 2 قاشق غذاخوري از فرآورده با يك ليوان آب جوش دم كرده و پس از صاف كردن ميل شود.
موارد احتياط:
1- مصرف همزمان با ساير كاهنده‌هاي قند و چربي خون داراي ضد انعقاد، داروهاي هورموني و وقفه دهنده‌هاي مونوآمينواكسيداز (AMOI)
2- بارداري و شيردهي
نكات قابل توجه: شنبليله موجود در آنتي‌ديابتيك (به علت داشتن فيبرهاي موسيلاژي) ممكن است مانع جذب ساير داروها گردد.
آنتي‌ميگرنAnti-migrain
شكل دارويي: Drop 30ml
حاوي: Vateriana officinalis roots 9ml، Salix alba barks 6ml،Melissa officinalis leaves 6ml ، Foeniculum vulgare fruits 9ml.
انديكاسيون‌ها:
1- پيشگيري از حملات ميگرني.
2- سردردهاي با منشاء ميگرني.
مكانيسم اثر: اسانسهاي مختلف در گياهان فوق سبب برطرف شدن عوارض عروقي ناشي از ميگرن گرديده و سردرد بيمار به سرعت تسكين مي‌يابد.
راه مصرف و دوزاژ:
1- به محض شروع اولين آثار حمله ميگرني 40-30 قطره داخل يك فنجان آب سرد با كمي قند ميل شود و در صورت لزوم يكساعت بعد قابل تكرار است.
2- جهت پيشگيري از حملة ميگرني و سردرد صبح و شب مطابق دستور فوق مصرف شود.
آفروديت Aphrodit
شكل دارويي: قطره ml 30 و قرص روكش‌دار
حاوي: هر قرص يا ml2 قطره حاوي عصاره خشك گياهان زیر مي‌باشد:
1. Tribulus terrestris L. (خارخسك)mg 40 (حاوي فلاونوئيد)
2 Zingiber officinale L. . (زنجبيل) mg 12.27 (حاويZingiberene )
3 Crocus sativus L. . (زعفران)mg 3 (حاوي Crocin)
4 Cinnamomum zeylanicum L. . (دارچين) mg 11 (حاوي Cinnamic aldehyde )
استاندارد شده بر مبناي فلاونوئيد تام بر ميزان mg2/0-13/0 برحسب كورتين.
انديكاسيون‌ها: برطرف كننده اختلالات ناشي از ناتواني‌ها و كمبود تمايلات جنسي (اختلال نعوظ، انزال زودرس).
مكانيسم اثر:
1- اتساع عروق آلت و تجمع خون در آنها و ايجاد نعوظ كامل.
2- افزايش تعداد اسپرم.
3- افزايش توليد FSH از هيپوفيز توسط ساپونين مجزا شده از خارخاسك.
4- رفع اضطراب و ايجاد آرامش و اعتماد به نفس.
راه مصرف و دوزاژ:
1- قطره: 60-50 قطره سه بار در روز در يك فنجان آب قند بعد از غذا ميل‌شود.
2- قرص: يك قرص سه بار در روز بعد از غذا مي‌توان جهت حصول نتيجه بهتر بطور مستمر و مداوم مصرف كرد.
عوارض جانبي: بيماراني كه نسبت به اسانسهاي گياهي حساسيت نشان دهند مي‌بايستي اين دارو را با احتياط مصرف كنند. در كمتر از 1% بيماران عدم تحمل گوارشي، سردرد مختصر و برافروختگي صورت گزارش شده است.
موارد احتياط:
1- بيماران قلبي.
2- بيماراني كه اخيراً سكته قلبي كرده‌اند.
نكات قابل توجه: مشاهده گرديده است كه حداقل در 80 درصد افراد مصرف كننده نعوظ با دوامي ايجاد مي‌گردد.
آوي پكت Avipect
شكل دارويي: قطره ml30
حاوي: عصاره هيدروالكلي گياهان:
1- سرشاخه آويشن 50%Thymus kotschyanus
2- برگ اكاليپتوس 30%Eucalyptus globolus
3- دانه رازيانه 20%Foeniculum vulgare
داراي فلاونوييدها و روغنهاي فرار نظير تيمول، اكاليپتول، كارواكرول، آنتول و فنكون.
انديكاسيون‌ها: 1- ضدسرفه، 2- خلط‌آور.
مكانيسم اثر: اثرات خلط‌آور و ضدسرفه آويشن مربوط به فلاونوئيدها و روغنهاي فرار (تيمول و كارواكرول) آن مي‌باشد. همچنين براي روغنهاي فرار اكاليپتوس (اكاليپتول) نيز اثرات خلط‌آور و ضدسرفه گزارش شده است.
راه مصرف و دوزاژ: بزرگسالان: 30-20 قطره 4-3 بار در روز با كمي آب قند ميل شود.
عوارض جانبي: تيمول باعث تحريك غشاء مخاطي مي‌گردد به دليل وجود آنتول احتمال بروز واكنشهاي آلرژيك (درماتيت تماسي) در افراد حساس وجود دارد.
نكات قابل توجه: ايمني مصرف اين فرآورده در دوران بارداري و شيردهي به اثبات نرسيده است. با اين وجود منافع آن در برابر مضار آن بايد سنجيده شود.
قطره بابونهBabooneh Drop
شكل دارويي: قطره ml15
حاوي: عصاره هيدروالكلي گياه بابونه Matricaria chamomilla كه هر ml100 از قطره حاوي mg10 كامازولن و حداقل mg2 آپي‌ژنين مي‌باشد كه داراي روغنهاي فرار نظير كامازولن، آلفا-بيزابولول و فلاونوييد آپي‌ژنين مي‌باشد.
انديكاسيون‌ها:
1- درمان التهاب بافت مخاطي دهان و ساير قسمتهاي دستگاه گوارش.
2- ضداسپاسم
3- ضدنفخ.
مكانيسم اثر: فعاليت ضدالتهابي عصاره بابونه بيشتر بواسطه تركيبات ماتريسين (پيشتاز كامازولن)، بيزابولول و اكسيدهاي ان بوده كه عمده‌ترين تركيبات موجود در عصاره را تشكيل مي‌دهند و اين فعاليت به عمل آنتي‌اكسيدان آنها نسبت داده شده است. مطالعات invitro نشان داده است كه عصاره بابونه موجب وقفه سيلكواكسيژناز و ليپواكسيژناز شده، در نتيجه توليد پروستاگلاندينها و لوكوترين‌ها را متوقف مي‌نمايد.آپي‌ژنين موجود در عصاره بابونه علاوه بر وقفه در ايجاد محصولات 5-ليپواكسيژناز و سيكلواكسيژناز (نظير 12-ليپواكسيژناز) موجب مهار آزادي‌سازي هيستامين نيز مي‌گردد. اثرات آنتي‌اسپاسموديك بابونه به آپي‌ژنين نسبت داده مي‌شود كه ميزان اين اثر نسبت به پاپاورين 92/3 برابر قويتر است.
راه مصرف و دوزاژ: جهت مصرف خوراكي:
1- بزرگسالان روزي سه بار، هر بار 30 قطره
2- اطفال روزي 3 بار هر بار 20-10 قطره در يك فنجان آب ولرم ميل نمايند.
به عنوان دهانشويه: روزي سه بار هر بار يك قاشق مرباخوري از قطره با نصف ليوان آب ولرم مخلوط و غرغره شود.
كنتراانديكاسيون‌ها: 1- آسم، 2- افراد حساس به بابونه
عوارض جانبي: در افراد حساس احتمال بروز واكنشهاي آلرژيك مانند درماتيت تماسي و آنافيلاكسي وجود دارد.
نكات قابل توجه:
1- در كاربرد دارو به عنوان ضدالتهاب و سوزش مخاط معده و روده نيم ساعت قبل از غذا مصرف شود.
2- به عنوان ضداسپاسم و ضدنفخ، بايد دارو يك ساعت بعد از غذا مصرف شود.
3- ايمني مصرف اين فرآورده در دوران بارداري و شيردهي به اثبات نرسيده، با اين وجود منافع آن در برابر مضار آن بايد سنجيده شود.
چاي بابونه Babooneh Tea
شكل دارويي: Tea bag
حاوي: كاپيتولهاي زرد و سفيد گياه Anthemis. SP كه محتوي آتندرين، تانن، اسانس، فيستوسترول و يك گلوكزيد تلخ، اسيد آتندميك، تاراگزواسترول و آتندرمين.
انديكاسيون‌ها:
1- ضد اسپاسم.
2- اشتهاآور.
3- قاعدگي‌آور.
4- مقوي معده.
5- تب بر.
6- ضدنفخ.
راه مصرف و دوزاژ: يك قاشق چايخوري يا يك تي‌بگ در يك فنجان دم گردد:
1- كودكان: 2-1 فنجان قبل از غذا.
2- بزرگسالان: 3-2 فنجان قبل از غذا.
عوارض جانبي: مصرف بيش از حد اين دارو براي كودكان ايجاد واكنشهاي آلرژيك مي‌كند.
نكات قابل توجه: در استعمال خارجي، حمام آن جهت كودكان اثر نيرو دهنده دارد.
دينه برن Bran Dineh
شكل دارويي: پودر استريل
حاوي: پوسته خارجي گندم با تركيبي از پلي‌ساكاريدها، سلولز، همي‌سلولز، پروتئين و مواد معدني.
انديكاسيون‌ها:
1- ملين گياهي.
2- كمك غذاي مناسب در رژيم لاغري.
مكانيسم اثر: ملين گياهي سرشار از الياف خوراكي غير قابل جذب است كه در درمان بي‌نظمي‌هاي مختلف دستگاه گوارش مانند يبوست، بيماريهاي ديورتيكول روده بزرگ و سندرم روده تحريك‌پذير IBSمورد استفاده قرار مي‌گيرد.
راه مصرف و دوزاژ: روزانه 3-2 بار يك تا دو قاشق غذاخوري پودر به يك ليوان آب ميوه، شير، ماست و يا ساير نوشيدني‌ها افزوده و 30-15 دقيقه قبل از غذا ميل شود.
كنتراانديكاسيون‌ها: بيماران دچار انسداد روده.
نكات قابل توجه: اين دارو در ابتدا موقتاً نفخ و سنگيني ايجاد مي‌كند كه با ادامه دارو رفع مي‌شود.
برونكوتيدي Broncho T.D
شكل دارويي: شربت ml120
حاوي: هر ml100 شربت حاوي gr25 عصاره هيدروالكلي 20% آويشن شيرازي Zataria multiflora مي‌باشد كه داراي روغنهاي فرار نظير تيمول و كارواكرول است.
انديكاسيون‌ها: 1- ضد سرفه، 2- خلط‌آور، 3- ضدعفوني كننده مخاط دهان و گلو.
راه مصرف و دوزاژ:
1- بزرگسالان: يك قاشق غذاخوري 3 تا 4 بار در روز.
2- كودكان: يك قاشق مرباخوري 3 تا 4 بار در روز.
كنتراانديكاسيون: افراد ديابتيك به دليل وجود ساكاروز.
عوارض جانبي: تحريك غشاي مخاطي
نكات قابل توجه: ايمني مصرف اين فرآورده در دوران بارداري و شيردهي به‌اثبات نرسيده است، با اين وجود منافع آن در برابر مضار آن بايد سنجيده شود.
كاكره Cackre
شكل دارويي: چاشني غذا
حاوي: محصول كاملاً طبيعي از دو گياه سير و زيره (Carlic & Caraway) بصورت نقل پوشش‌دار (دراژه). هر نقل حاوي mg400 عصاره خالص سير جنوب و mg80 زيره سياه كرمان است.
انديكاسيون‌ها:
سير:
1- كاهنده قند و فشار خون.
2- اشتهاآور.
3- ضدسرطان گوارش.
4- درمان كننده سوء هاضمه.
5- تقويت كننده قواي جنسي.
6- مقوي مغز و دستگاه عصبي.
زيره:
1- تقويت كننده دستگاه گوارش.
2- ضدنفخ روده‌اي.
3- آرامش دهنده دستگاه عصبي.
راه مصرف و دوزاژ:
1- بصورت چاشني محلول در مايع خورشت (ظرفي 1 يا 2 عدد).
2- خوراكي بصورت نقل حداكثر روزي سه عدد بعد از غذا و در طول روز.
كالاندولا Calandola
شكل دارويي: پماد g15
حاوي: عصاره گلهاي كالاندولا افيسيناليس (گل هميشه بهار).
انديكاسيون‌ها:
1- درماتيتهاي آلرژيك و التهابهاي پوستي
2- سوختگي ادراري نوزادان
3- خشكي و ترك پوست
4- گزيدگي حشرات
5- پيشگيري از آفتاب سوختگي و درمان آن.
مكانيسم اثر: علاوه بر خاصيت ضدالتهابي پوست و تحريك سلولهاي جديد موجب ترميم و تسكين پوستهاي حساس و ملتهب شده، گردش خون را بهبود و پوست را تقويت مي‌كند.
راه مصرف و دوزاژ: پس از تميز كردن پوست به مقدار كافي از پماد را روزي چند بار بر روي پوست بماليد.
كارامين Caramin
شكل دارويي: Powder
انديكاسيون‌ها:
1- ضد نفخ.
2- اشتهاآور.
3- تقويت كننده دستگاه گوارش.
4- ضد دل‌دردهاي ناشي از سوء هاضمه.
مكانيسم اثر: افزايش ENZ گوارشي.
راه مصرف و دوزاژ: روزي 2 بار هر بار نصف قاشق غذاخوري (معادل gr5) از دارو در يك قوري آب جوش دم كرده، پس از 15 دقيقه صاف شده و ميل شود. براي اطفال 2/1-4/1 قاشق غذاخوري استفاده شود.
كاراوي ميكسچر Caraway Mixture
شكل دارويي: محلول خوراكي در شيشه‌هاي ml120
حاوي:
1- عرق زيره سياه 32/33% Carum carvi
2- عرق رازيانه 32/33% Foeniculum vulgare
3- عرق نعناع 43/8%Mentha arvensis
4- عرق پونه 33/8%mentha longifolia
حاوي مواد موثره روغنهاي فرار مانند كارودن، آنتون، فنكون، منتول و منتون مي‌باشد.
انديكاسيون‌ها: رفع سوء هاضمه نفخ و درد ناشي از آن در نوزادان و كودكان.
مكانيسم اثر: روغنهاي فرار موجود در كاراوي ميكسچر با داشتن اثرات ضداسپاسم و كاهش تونوس اسفنكتر تحتاني مري موجب تسهيل خروج گازها از معده مي‌گردد. به علاوه منتول موجود در اين فرآورده احتمالاً از طريق اثر آنتاگونيستي كلسيم موجب شل شدن عضلات صاف جدار كولن مي‌شود.
راه مصرف و دوزاژ:
1- كودكان تا 6 ماه: يك قاشق مرباخوري
2- كودكان 6 ماهه تا 2 سال: دو قاشق مرباخوري
3- كودكان بالاتر از دو سال: سه قاشق مرباخوري
در صورت لزوم اين مقادير را تا 6 بار در روز مي‌توان تكرار نمود.
عوارض جانبي: به دليل وجود اسانس نعناع در اين فرآورده احتمال بروز واكنشهاي آلرژيك در افراد حساس وجود دارد.
پودر كارميناتيف دينه Carminatif Dineh
شكل دارويي: پودر gr55
حاوي: تركيبي از گياهان Coriandram sativum (گشنيز)، Carum carvi (زيره سبز)، Foeniclum rulgare (رازيانه)،
cuminum cgminum (زيره سياه)، Pimpinella Anisum (انيسون) و Melissa officinalis (بادرنجبويه).
پودر كارميناتيف داراي مواد موثري مانند Anethole، Estagole،Anisaldehyde ، Linalool، Ctral، Geraniol، Citronellal،Phellandrene ، Limonene، P-cymene، Fenchone، a-pinene،Carvone و Cuminol مي‌باشد.
انديكاسيون‌ها:
1- نفخ ناشي از سوء هاضمه Flatulent dyspepsia.
2- دل پيچه‌هاي ناشي از نفخ در بزرگسالان و كودكان.
3- شيرافزا.
مكانيسم اثر: مجموعه اسانسهاي موجود در تركيب كارميناتيف دينه به علت اثر محرك مخاطي موجب ازدياد ترشح آنزيمهاي‌گوارشي، تقويت حركات پريستالتيك و افزايش ترشحات صفراوي گشته و بدين ترتيب با ترشح هضم كامل مواد غذايي و جذب و دفع مناسب آنها از تخمير و ايجاد گاز در روده جلوگيري مي‌نمايد. تجربه ثابت كرده است كه استفاده از اسانسهاي خالص با تحريك بيش از حد مخاط موجب تهوع، استفراغ و اسهال مي‌گردد. جهت احتراز اين امر در كارميناتيف دينه از فرم طبيعي گياه استفاده شده كه ضمن جذب تدريجي (در طول سيستم‌گوارش) و بدون نگراني از هيچگونه عارضه‌اي از اثرات مفيد اين محصول استفاده شود.
راه مصرف و دوزاژ: بزرگسالان يك يا دو قاشق مرباخوري از پودر كارميناتيف دينه را همراه با غذا به صورت ادويه و يا در نصف ليوان آب جوش كاملاً مخلوط كرده، در صورت تمايل شيرين نموده و تمام آنرا ميل نمائيد.
كنتراانديكاسيون‌ها:
1- در اختلالات شديد گوارشي.
2- زخم معده.
3- بيماراني كه جراحي سيستم گوارشي داشته و يا خونريزي دارند.
موارد احتياط:
1- حاملگي.
2- پريود ماهيانه.
كارمينت Carminet
شكل دارويي: قطره ml30
حاوي: عصاره سه گياه نعنا (Mentha spicata)، گشنيز (Oriandrum sativum) و بادرنجبويه (Melissa officinalis).
انديكاسيون‌ها:
1- ضداسپاسم (مسكن دل‌درد)
2- ضدنفخ و تسكين دردهاي حاصل از نفخ
3- محرك معده هضم غذا (اشتهاآور)
راه مصرف و دوزاژ: بزرگسالان 40-30 قطره و كودكان 20-15 قطره در نصف استكان آب ريخته و قبل يا همراه هر وعده غذا ميل شود.
نكات قابل توجه:
1- افراد داراي سوء هاضمه بايد براي رفع نفخ و دردهاي حاصله قطره را مداوم مصرف كنند.
2- چون گياهان موجود در قطره كاملاً خوراكي هستند مي‌توان در صورت احتياج مقادير بيشتر نيز مصرف نمود.
قطره خوراكي بابونهChamomill Drop
شكل دارويي: Drop 30ml
حاوي: اسانس كامازولن، آپيجنين.
انديكاسيون‌ها:
1- رفع التهاب مخاط دهان و مخاط گوارش و التهاب هموروئيد.
2- آنتي اسپاسموديك.
3- ضد نفخ و مقوي معده.
راه مصرف و دوزاژ:
1- بعنوان دهان شويه يا غرغره: روزي 3 بار هر بار يك قاشق مرباخوري از دارو در نصف ليوان آب نيم گرم مخلوط و غرغره شود.
2- بعنوان بخور استنشاقي: روزي 2 بار هر بار يك قاشق مرباخوري در lit1 آب جوشان اضافه و بخور داده شود.
3- ضدعفوني فضاي اتاق: يك قاشق غذاخوري در يك ليوان آب جوش اضافه شده تا بخارات در فضاي اتاق منتشر شود.
4- مصرف موضعي در هموروئيد: يك قاشق غذاخوري در lit1 آب نيم گرم اضافه و محل آسيب چند بار شستشو شود.
5- ضدعفوني كنندة موضعي: يك قاشق غذاخوري در lit1 آب نيم گرم حل‌شده روزانه چند بار موضع مورد نظر شستشو شود.
6- ضدعفوني كردن خردسالان: يك قاشق غذاخوري در lit10 آب نيم گرم و در يك وان كوچك ريخته و كودك در آن حمام شود.
راه مصرف معمولي:
1- بزرگسالان: روزي 3 بار هر بار 30 قطره در يك فنجان آب نيم گرم بعد از غذا.
2- اطفال: روزي 3 بار هر بار 20-10 قطره با كمي آب بعد از غذا.
نكات مهم براي مصرف صحيح دارو:
1- بعنوان ضد التهاب و ضد سوزش معده و روده بايد نيم ساعت قبل از غذا مصرف شود.
2- بعنوان ضد اسپاسم و ضد نفخ بايد يك ساعت بعد از غذا مصرف شود.
3- از مصرف دارو اطراف و داخل چشم خودداري شود.
سينامول
شكل دارويي: قطره دهان شويه (ml30)
حاوي: در هر 5 ميلي‌ليتر:
1- عصاره هيدروالكلي پودر خشك شده غنچه و گل ميخك (50%) 5/2 ميلي‌ليتر.
2- عصاره هيدروالكلي پودر خشك شده پوست ساقه دارچين (40%) 2 ميلي‌ليتر.
3- عصاره هيدروالكلي پودر خشك شده ميوه هل (10%) 5/0 ميلي‌ليتر كه موارد موثر، هر يك به شرح زير مي‌باشد:
ـ دارچين: الدهيد ديناميك، اژنول، فلاندرن، ترپن‌ها، بنزالدهيد، كومين الدهيد، سافرول7 پي‌نن كاريوفيلن، تانن.
ـ ميخك: اوژنول، كاريوفيلين، متيل اميل‌ستن، فورفورول.
ـ هل: سينئول، برنئول، سابينن، كاسفر، پي‌نن، هومولن، كاريوفيلن، كارون، اكاليپتول.
انديكاسيون‌ها: ضدعفوني كننده و برطرف كننده بوي دهان.
مكانيسم اثر: مواد موثره مجموعه گياهاني كه در تهيه دهانشويه سينامول به كار رفته‌اند داراي خاصيت ضدميكروبي، ضدقارچي و ضدويروسي بسيار قوي مي‌باشند كه اثر يكديگر را تقويت مي‌نمايند. از لحاظ اثر ضدميكروبي الدئيد سيناميك از قوي‌ترين مواد موجود در اين فرآورده است. قدرت اثر ضدميكروبي بقيه تركيبات به ترتيب اثر عبارتند از سيترال، ژرائيدل، اژنول و منتول. در مطالعه ديگري نشان داده شده است كه دينالول نيز داراي اثر قوي ضدباكتري بوده و سيترال و ژرائيدل نيز از مواد ضدباكتري به حساب مي‌آيند. الدهيد سيناميك همچنين داراي اثر ضدويروسي مي‌باشد.
تحقيقات نشان داده است كه روغنهاي فرار ميخك نيز داراي اثر ضدميكروبي بسيار شديدي مي‌باشند. اين مواد همچنين بي‌حس كننده موضعي بوده كه مكمل خاصيت ضدعفوني‌كننده آن مي‌باشد. اين خواص را به اژنول كه يك فنول است نسبت مي‌دهند. بنابراين عصاره ميخك به تنهايي در تخفيف درد دندان بسيار موثر است. به علت اثر آنتي‌سپتيك، ميخك در درمان عفونتهاي ويروسي بسيار مناسب است. هل موجود در اين فرآورده علاوه بر اينكه به عنوان يك آروماتيك آنرا معطر مي‌سازد بوي بد دهان را كاملاً از بين مي‌برد.
راه مصرف و دوزاژ: روزي سه مرتبه هر بار 25-20 قطره در نصف ليوان آب سرد ريخته و دهانشويه و غرغره گردد.
كنتراانديكاسيون: گزارش نشده است.
عوارض جانبي: مورد خاصي گزارش نشده است.
موارد احتياط: در افرادي كه به اسانسهاي فرار حساسيت دارند.
نكات قابل توجه: مصرف در حاملگي و شيردهي مجاز است.
سي‌لاكس C. Lax
شكل دارويي: قرص
حاوي: mg600 برگ كاسيا ابوراتا (Cassia obovata) (سنا) و mg100 ميوه coriandrum sativum (گشنيز).
انديكاسيون‌ها: ملين، مسهل.
مكانيسم اثر: آنتراكينونها و گلوكوزيدهاي آنها پس از مصرف خوراكي به مقدار كم از طريق روده كوچك جذب مي‌شوند ولي پس از جدا شدن قند و احيا آنها به آنترول توسط باكتريهاي روده، به مقدار بيشتري جذب مي‌شوند و احتمالاً اثراتي بر روي روده كوچك، بزاق، شير و ادرار دارند. اثرات فرآورده‌هاي آنتراكينوني پس از تغيير شكل آنها به دانترون(1-8 دي هيدروكسي آنتراكينون) و جذب آن، ظاهر مي‌شود. دانترون ممكن است مانند آگليكونها بدون احتياج به متابوليسم ميكروبي از روده كوچك جذب شود و از آنجا كه اثر مسهلي آنتراكينون بيشتر مربوط به روده بزرگ است، معمولاً 8-6 ساعت پس از مصرف اثرات مسهلي آن ظاهر مي‌شود. اثر مسهل آنتراكينونها با تأثير بر شبكه عصبي اورباخ صورت مي‌پذيرد. اين عمل با افزايش تونوسيته ماهيچه‌هاي صاف ديواره روده بزرگ و سرعت بخشيدن به حركات پريستالتيك آن و كاهش جذب آب در روده بزرگ و افزايش حجم مدفوع پديدار مي‌گردد كه موجب تخليه روده و ركتوم مي‌شود.
راه مصرف و دوزاژ:
1- بزرگسالان: ملين: يك تا دو قرص در روز. مسهل: 3-2 قرص يكجا قبل از خواب.
2- كودكان: بالاتر از 6 سال نيم تا يك قرص، كودكان دو تا 6 سال 14 تا نصف قرص در روز طبق دستور پزشك.
كنتراانديكاسيون‌ها:
1- آپانديسيت يا وجود نشانه‌هاي آن.
2- خونريزي ركتوم با علت نامشخص.
3- نفريت.
3- هموروئيد.
4- تراكم مدفوع و انسداد روده.
5- سه ماهه اول حاملگي.
6- دوران شيردهي.
لوسيون C.M C.M Lotion
شكل دارويي: لوسيون
حاوي: هر ml100 از ماده موثره اين لوسيون محتوي ml60 عصاره بذر گشنيز با نام علمي Coriandium sativum.ml 20 اسانس كرفس با نام علمي Apiumgraveolens هر دو از خانواده چتريان Umbelliferae.ml 20 اسانس نعناع cata Mentha spi از خانواده نعنائيان (Lablutae) مي‌باشد.
انديكاسيون‌ها:
1- ضد درد موضعي.
2- آرتريت روماتوئيد.
3- استئوآرتريت.
4- دردهاي سياتيكي.
5- گرفتگي عضلاني.
6- كشيدگي و التهاب تاندونها.
مكانيسم اثر: مهار پروستاگلاندينها و ساير واسطه‌هاي التهابي.
راه مصرف و دوزاژ: 3 بار در روز هر بار ml2-1 (40-20 قطره) از محلول را به محل دردناك ماليده شود.
كنتراانديكاسيون: افرادي كه به اجزاي لوسيون حساسيت دارند.
عوارض جانبي:
1- واكنشهاي حساسيتي پوستي كه در صورت ايجاد بايد مصرف دارو قطع شود.
2- اين دارو جهت مصارف خارجي است و در صورت %D
….ادامه دارد
برای دریافت کل مقاله داروهاي گياهي فرآوري شده در ايران روی لینک زیر کلیک کنید.
پی دی اف pfd داروهاي گياهي فرآوري شده در ايران
داروهای گیاهی فرآوري شده در ايران :نوشته دکتر حسن رخشنده ،عضو هیئت علمی گروه فارماکولوژی ، دانشکده پزشکی ، دانشگاه علوم پزشکی مشهد
داروهای گیاهی -Herbal medicines