غذا های سنتی  غذا های آماده انتخاب با شماست

عادات غذا یی ریشه در عوامل مختلفی از جمله شرایط اجتماعی ، اقتصادی، فرهنگی ، جغرافیایی ، مذهبی ، کشاورزی و بسیاری عوامل دیگر دارد که نسل به نسل منتقل می شود .

تغییر شیوه زندگی در کشور ما وبسیاری از کشورهای جهان در دهه های اخیر ، وضع سلامت مردم را دستخوش دگرگونی نموده است . تغییر سنت های گذشته و شیوه های جدید زندگی منجر به تغییر در الگوهای غذا یی از جمله مصرف زیاد فست فودها و غذا های غیر خانگی ، دریافت چربی ها و کاهش مصرف سبزی و میوه شده است . این امر موجب افزایش شیوع بیماری های غیر واگیر نظیر چاقی ، بیماری های قلبی – عروقی ، سرطان و دیابت شده است .

مثال هایی از جایگزینی خوراکی و نوشیدنی های آماده و صنعتی با انواع سنتی

غذا های سنتی

غذا های آماده و صنعتی

انواع خورش های خانگی

انواع خورا های کنسرو شده

انواع برنج ( کته ، آبکش )

انواع برنج های کنسرو شده

آش ها و سوپ های خانگی

سوپ های آماده ( قرص/پودر)

دوغ ها ، آب میوه های طبیعی

انواع آب میوه های صنعتی

عرقیات گیاهی

انواع نوشیدنی های گازدار

انواع کوکوهای خانگی

انواع سوسیس ها ، کالباس ها ، همبرگرها

کتلت ، کباب تابه ای

فیله استیک گوشت آماده

پیتزای خانگی با سبزیجات

پیتزای آماده

ساندویچ تخم مرغ ، سیب زمینی های تنوری

چیپس و پنیر ، سیب زمینی سرخ شده

الویه خانگی ( با سس کم و یا تهیه شده با ماست )

الویه آماده

ساندویچ های مرغ آبپز

مرغ سوخاری

معمولا بدون تفکر و تعمق از عادات غذا یی پیروی می کنیم و توجهی به اثرات مثبت یا منفی آن ها در سلامت خود نداریم  ، در حالی که بسیاری از عادات غذا یی معمول ، ممکن است  نامناسب بوده و اثرات نامطلوب و گاه غیرقابل جبرانی در سلامت ما به جا گذارد . بنابراین  شناخت عادات غذا یی نامناسب و تاثیر آن ها در سلامت انسان ، گام بسیار موثری در شکل گیری الگوی غذا یی صحیح و مناسب و برخورداری از تغذیه کافی ، متعادل و متنوع است .

غذا های سنتی

غذای های آماده

از نظر میزان روغن و چربی قابل کنترل بوده و سالم تر است .

دارای روغن و چربی ناسالم و زیاد بوده وقابل کنترل در هنگام پخت نیست . حداکثر 5 تا7 برابر غذای سالم انرژی دارد.

نمک در غذا های سنتی در آخر غذا اضافه می شود و مقدارش مشخص است . از نمک یددار و تصفیه شده استفاده می شود.

بیشتر غذا های آماده دارای نمک زیاد بوده و شور است . افزودن نمک به غذا های آماده به علت خاصیت ضد باکتری آن و همچنین به عنوان  پیوندهنده ذرات گوشت در مقدار مناسب لازم است ولی اغلب غذا های آماده دارای مقادیر زیادی نمک هستند و غالبا با خیار شور سرو می شوند.

گوشت قرمز و ماهی تازه به عنوان منابع تامین پروتئین مورد نیاز بدن باید در برنامه غذا یی گنجانده شوند . میزان چربی های اشباع آن ها را با جدا کردن پوست و چربی های قابل رویت می توان کنترل کرد .

در غذا های آماده معمولا از امعاء و احشای حیوانات و پوست مرغ استفاده می شود و به این دلیل حاوی چربی های اشباع شده و کالری زیادی است که می تواند مصرف مداوم و زیاد آن ها خطر اضافه وزن و چاقی ، چربی خون بالا و بیماری های قلبی – عروقی را افزایش دهد.

از مواد غذا یی سالم و تازه استفاده می شود . حرارت پخت قابل کنترل است و بنابراین ویتامین های آن کمتر از دست می رود.

معمولا از مواد غذا یی با کیفیت بالا استفاده نمی شود . در مراحل تهیه غذا های آماده و کنسروی حرارت قابل کنترل نیست و به دلیل حرارت بالا ویتامین های موجود در آن از بین می رود.

این غذا ها در کنار استفاده از میوه و سبزی ، ویتامین های مورد نیاز بدن را تامین می کنند.

مقدار روغنی که  برای پخت غذا استفاده می شود ، قابل کنترل است . معمولا از روغن های مایع استفاده می شود و چون      درجه حرارت  را هنگام پخت  غذا می توان کنترل کرد ، روغن سالمتر باقی می ماند .

معمولا از روغن هایی که اسید چرب اشباع  زیاد دارند ، چندین بار برای سرخ کردن استفاده می شود . حرارت زیاد باعث سوختن روغن و ایجاد ترکیباتی در آن می شود که می تواند سرطان زا باشد . چربی موجود در این غذا ها در طولانی مدت سبب انسداد عروق و چاقی می شود.

 انتخاب با شماست

منبع وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی معاونت بهداشت دفتر بهبود تغذیه جامعه

نویسنده : مریم زارعی ، سعیده معانی ؛ کارشناسان دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی

غذا سنتی و غذا آماده

غذا سنتی و غذا آماده